Analiza 5 sił Portera jest znana także jako analiza strukturalna sektora. Przeprowadza się ją po to, aby na podstawie obiektywnych przesłanek ocenić szansę danego przedsiębiorstwa na rynku. Zaletą analizy 5 sił Portera jest łatwość przeprowadzenia i możliwość uzyskania dużej ilości informacji.

Kiedy i jak przeprowadzić analizę 5 sił Portera?

Analizę strukturalną powinno się wykonać przed wejściem na rynek. Podobnie jak SWOT, tak i analiza 5 sił Portera zapewnia bowiem informacje o szansach danego podmiotu na osiągnięcie sukcesu rynkowego.

Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby analiz strukturalnych dokonywać systematycznie, już po rozpoczęciu działalności.

Co wchodzi w skład 5 sił Portera?

Standardowa analiza strukturalna bada 5 czynników:

• Rywalizacja wewnątrz sektora – analizę strukturalną zwykle zaczyna się od zbadania obecnej sytuacji na rynku. Sprawdza się tu liczbę konkurentów oraz ich udziały rynkowe. Na tym etapie powinno się też sprawdzić, w jaki sposób poszczególne firmy ze sobą konkurują, np. przez walkę cenową, czy poprzez jakość oferowanych produktów lub usług.
• Groźba pojawienia się nowych konkurentów – w niektórych branżach nowa konkurencja może pojawić się w każdej chwili. W innych zaś nowe podmioty pojawiają się niezwykle rzadko, ze względu na korzyści skali, bariery wejścia i wyjścia itp.
• Zagrożenia pojawienia się substytutów – możliwe, że produkt mający być produkowany przez daną firmą wkrótce doczeka się substytutu, np. tańszego i lepszego jakościowo odpowiednika. Taka sytuacja może zaś mieć ogromne znaczenie dla sytuacji w branży.
• Siła przetargowa nabywców – na ogół im większy wolumen sprzedaży i im bardziej rozdrobniona struktura nabywców, tym ich siła przetargowa jest niższa. Przykładowo siła przetargowa nabywcy energii elektrycznej jest niewysoka. Niska siła przetargowa nabywców z punktu widzenia przedsiębiorcy jest zaś korzystna.
• Siła przetargowa dostawców – za optymalną sytuację przyjmuje się taką, gdy przedsiębiorca może skorzystaćz usług różnych dostawców. Jeśli jednak jest odwrotnie, np. dostępny jest wyłącznie jeden dostawca surowców, to jego siła przetargowa jest wysoka i może on dyktować ceny.

Poszczególne składowe 5 sił Portera można przedstawić w sposób opisowy lub też za pomocą skali liczbowej. Najlepiej dla przedsiębiorcy jest wtedy, gdy wszystkie siły mają niskie natężenie. Mała rywalizacja na rynku, brak możliwości pojawienia się nowych konkurentów i substytutów oraz nikła siła przetargowa nabywców i dostawców umożliwia przedsiębiorcy prowadzenie interesu zgodnie ze swoimi preferencjami.

Czy warto przeprowadzać analizę strukturalną?

Analizę 5 sił Portera przedsiębiorcy przeprowadzają od ponad 30 lat. Jej wykonanie nie wymaga żadnej specjalistycznej wiedzy, a przy tym jest szybkie i pozwala uzyskać szereg przydatnych informacji.

Należy jednak pamiętać o tym, że analiza strukturalna, tak jak i każde inne metody badań marketingowych opierają się na pewnych założeniach. Do wyników z analizy strukturalnej należy więc podchodzić z pewnym dystansem.